Warsztaty

Zioła towarzyszą człowiekowi od wieków jako pożywienie, lekarstwo, kosmetyk czy ozdoba. Sama przyroda hojnie obdarza nas roślinami, którym my sami nadajemy potem różnorakie funkcje. Zioła kojarzą się nam też jako nieodłączny krajobraz wsi. Chociaż kwietne, pachnące ogrody w ostatnich latach były często zastępowane łatwymi do koszenia trawnikami, to na szczęście i dla nas, i dla przyrody, kwietne łąki, pachnące miętą oraz rumiankiem rabaty stają się na powrót modne i pożądane – nie tylko na wsiach, ale i w miastach.

Tematy zajęć Letniej Szkoły Tradycji 2020 dotyczyły tradycyjnego zastosowania ziół w gospodarstwie domowym, uprawie roślin, w kuchni, ziołolecznictwie, obrzędowości i rzemiośle.

Warsztaty odbywające się w dniach 20-23 sierpnia 2020 r. zostały poprzedzone badaniami terenowymi, w ramach których odwiedziliśmy 5 mistrzów tradycji:

• Anastazja Sidor, Puńsk, woj. podlaskie – Rola ziół w obrzędowości rodzinnej, dorocznej i związanej z nią plastyce obrzędowej
• Danuta Radulska, Wasilówka, woj. podlaskie – Wykorzystanie ziół w pracy rzemieślniczej – naturalne farbowanie tkanin
• Biruta Raglis, woj. podlaskie – Ziołolecznictwo
• Renata Płoskoń, Gorajec, woj. podkarpackie – Wykorzystanie ziół w ogrodzie/rolnictwie
• Zbigniew Bliziński, Gorajec, woj. podkarpackie – Uprawa ziół, ich zbiór, przetwarzanie i zastosowanie

Plan Zajęć:

20 sierpnia, do wyboru 11.00 lub 14.00– dla wszystkich
Zajęcia wstępne w Ogrodzie Botanicznym UMCS w Lublinie. Zajęcia prowadzone przez mgr inż. Dorotę Misiurek będą stanowiły ogólne wprowadzenie do tematyki ziół. Zajęcia obowiązkowe dla wszystkich uczestników Letniej Szkoły Tradycji. Uwaga! Prosimy o wybór jednej z grup godzinowych. Wejście do Ogrodu znajduje się od strony ul. Willowej.

21- 23 sierpnia, godz. 10.00-14.00

I grupa – Zioła w rzemiośle, barwienie tkanin (prowadząca: Olka Bystry)
Olka Bystry – ukończyła ASP w Łodzi na Wydziale Tkaniny i Ubioru. Kocha przyrodę oraz wędrówki po lasach i łąkach w poszukiwaniu ziół, z których może przyrządzić własną herbatkę czy wykorzystać je w pracy artystycznej. Zajmuje się farbowaniem tkanin za pomocą roślin barwierskich. Projektuje i tworzy tkaniny artystyczne oraz użytkowe. Swoją pracownię prowadzi w Łodzi, ale podróżuje po Polsce, prowadząc warsztaty poświęcone roślinom barwierskim.

Kiedyś, podczas zgłębiania dawnych technik druku na tkaninach, odkryłam magię roślin barwierskich i zafascynowałam się naturalnym farbowaniem. W tej chwili jest to moje główne zajęcie. Systematycznie zgłębiam wiedzę, buduję próbnik – paletę kolorów dostępnych w naturze, prowadzę warsztaty edukacyjne i artystyczne. W 2019 roku napisałam książkę o naturalnym farbowaniu – to pierwsza, kolorowa polskojęzyczna pozycja na ten temat w XXI wieku. https://dzikiebarwy.com/ Podczas realizowanego warsztatu poznamy rośliny barwierskie rosnące na polskich łąkach i polach. Poznamy zastosowanie roślin i sposoby barwienia naturalnego. Podczas warsztatów nie zabraknie działań praktycznych.
Gdzie: Warsztaty Kultury w Lublinie, ul. Grodzka 7, sala warsztatowa przy patio.

Grupy II i III – Ziołolecznictwo (prowadzący: Zbigniew Bliziński) i Zioła w gospodarstwie i ogrodzie – (prowadząca: Renata Płoskoń)
Zbigniew Bliziński – zbieracz ziół. Mieszka w Gorajcu na Roztoczu Wschodnim. Pierwsze informacje na temat ziół uzyskał od babci. Pan Zbigniew przez cały rok zawodowo zajmuje się zbieraniem ziół. Gorajec i jego okolice to teren wyjątkowy pod względem przyrodniczym i kulturowym, a spacer z panem Zbigniewem po okolicznych lasach i łąkach zamienia się w niezwykłą podróż po krainie pełnej ziół i opowieści o nich.Podczas warsztatów poznamy lecznicze właściwości ziół. Dowiemy się, które rośliny pomogą nam na poszczególne dolegliwości, w jaki sposób zbierać zioła, suszyć je i przechowywać.
Ranata Płoskoń – urodzona w Przeworsku na Pogórzu Rzeszowskim, od 2000 roku mieszka w okolicach Gorajca na Roztoczu. Pasją pani Renty są rośliny, zioła, naturalne uprawy i ogrodnictwo. Jej wiedza podparta jest tradycyjnym przekazem ustnym, literaturą, udziałem w warsztatach i panelach dyskusyjnych poświęconych wykorzystaniu ziół. Pani Renata stara się wykorzystywać uprawiane zioła zarówno spożywczo, jak i jako materiał do tworzenia naturalnych kosmetyków, octów, soli i innych wyrobów, które znajdują zastosowanie w gospodarstwie domowym.Podczas warsztatów pani Renata skupi się przede wszystkim na zastosowaniu ziół jako środka ochrony roślin, wpływie ziół na uprawy przydomowe, a także ich zastosowaniu w gospodarstwie domowym (sprzątanie, produkcja octów, soli ziołowych).
Gdzie: Klasztor oo. Dominikanów, ul. Złota 9, Aula klasztoru

IV grupa – Zioła w obrzędowości(prowadząca: Anastazja Sidor)
Pani Anastazja Sidor swoją wiedzę wyniosła częściowo z domu, ale także z własnych obserwacji i aktywnego poznawania najbliższego otoczenia, jak również w toku edukacji etnograficznej. Zioła stały się jej pasją, którą poprzez realizowane warsztaty dzieli się z innymi. Pani Anastazja opiera się głównie na tradycji litewskiej grupy Dzuków, zamieszkujących okolice Puńska na Suwalszczyźnie.
Podczas warsztatów poznamy zastosowanie ziół w obrzędowości rodzinnej i dorocznej, poznamy znaczenie poszczególnych ziół w tradycji okolic Puńska, gdzie tradycje polskie przeplatają się z litewskimi.
Gdzie: Klasztor oo. Dominikanów, ul. Złota 9, Sala Unii

V grupa – Uprawa i zbiór ziół (prowadząca: mgr inż. Dorota Misiurek)
mgr inż. Dorota Misiurek – absolwentka Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Ukończyła studia na kierunku Ogrodnictwo, specjalizacja Tereny Zieleni. Od 2012 roku pracuje w Ogrodzie Botanicznym UMCS na stanowisku specjalisty. Prowadzi niezwykle ciekawą kolekcję roślin użytkowych, gdzie zgromadzonych jest ponad 700 gatunków roślin leczniczych, miododajnych, włóknodajnych, barwierskich, olejkodajnych, owocowych, warzywnych oraz przyprawowych. Zajmuje się również kolekcją dalii oraz wymianą nasion i roślin między Ogrodami Botanicznymi z Europy, Azji, Ameryki Północnej i Ameryki Południowej.

Podczas warsztatów zapoznamy się zarówno z uprawą ziół w domu i ogrodzie, allelopatią roślin, zasadami uprawy, rodzajami gleby, jak i zastosowaniem ziół w kuchni i ochronie zdrowia. Nie zabraknie też pracy praktycznej, takiej jak przesadzanie roślin, pozyskiwanie sadzonek i nasion, ukorzenianie roślin.
Gdzie: Teren Ogrodu Botanicznego UMCS w Lublinie (wejście od ul. Willowej).