Letnia szkoła wycinkarstwa 2014

Projekt Letniej Szkoły Wycinankarstwa, zrealizowanej w dniach 14-17 sierpnia 2014 roku, składał się z dwóch komplementarnych elementów: 4-dniowych warsztatów wycinankarstwa oraz wystawy prac Bereniki Kowalskiej pt. „Zapomniane obrzędy ludowe”.

Pierwsze wycinanki pojawiły się w gospodarstwie domowym jako element wystroju wnętrza izby. Wycinane z białego lub kolorowego papieru ozdoby przybierały różnego rodzaju formy. Wycinanki były częstą ozdobą okien, pełniąc funkcje ozdobnych firanek, lustra zdobiono wycinanką zwaną koroną, a na ramach obrazów zaczepiano wycinanki zwane kokardami. Na początku XIX wieku wycinanki wzbudziły zainteresowanie wśród mieszkańców miasta. Przyszedł czas kiedy wycinanka stała się towarem produkowanym na sprzedaż do miast, a jej naturalne, pierwotne przeznaczenie stawało się rzadziej spotykane. Wycinanki pełniące funkcje ozdobną były wyrazem zdolności artystycznych i upodobań estetycznych ludności wiejskiej. Niektóre kształty powstałe w wyniku prostych nacięć i ich powtórzeń tworzyły formy geometryczne, symetryczne względem siebie. Wycinanki zadziwiały kunsztem wykonania, niezwykle delikatne, z wieloma wzorami stawały się ażurowym dziełem.

W Polsce możemy wyróżnić kilkanaście rodzajów wycinanek. Wycinanki możemy podzielić ze względu na region pochodzenia (np. łowicka, lubelska, sieradzka), rodzaj wycinanki (np. na ścianę, na belkę, do ramy obrazów) technikę wykonania (z jednego arkusza papieru, naklejana z wielu wyciętych elementów, składanie papieru i wycinanie formy symetrycznej), typy wycinanek (jedno lub wielobarwne), rodzaje ukazanych motywów (np. geometryczny, roślinny). Podczas warsztatów Letniej Szkoły warsztaty wycinanki prowadzone były przez twórców reprezentujących określony region i rodzaj wycinanki:

•  Kazimiera Balcerzak – wycinanka sieradzka
•  Wiesława Wojda – wycinanka łowicka
•  Czesława Kaczyńska – wycinanka kurpiowska
•  Roman Prószyński – wycinanka lubelska
•  Agata Szepe – wycinanka żydowska

Projekt zrealizowano przy pomocy finansowej Miasta Lublin.